دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

آثار متفرقه و وقف نامه های میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
 آثار دیگر میرزااحمد در این بخش نخست آثار متفرقه سپس وقف نامه ها را معرفی می کنیم. 1ـ خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌متر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه، خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله...

تحمیدیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
  تحمیدیه: رساله‏ اى عرفانى است به نظم و نثر در توحید، معارف الهى، نفى اشتراک لفظى و معنوى از حق که مؤلف، آن را به آیات و احادیث معصومان (ع) مزیّن ساخته است. با توجه به محتوى و مضمون این رساله، به نظر مى‏ رسد که ترجمه و شرح منظومى بر «خطبه الوسیله» و برخى از احادیث و سخنانِ امیرالمؤمنین (ع) باشد. برخى این رساله را «رساله عرفانى» و «رساله در معارف الهى» نامیده ‏اند . لک الحمد یا...

انوار الولایه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
انوارالولایه: منظومه‏ اى عرفانى ـ دینى به فارسى آمیخته به عربى در قالب مثنوى در بحر متقارب که قطب‏ الدین آن را در توحید بارى تعالى، نعت رسول اکرم (ص)، مناقب حضرت امیرالمؤمنین (ع) و موضوعاتى از قبیل معرفت حقیقت انسان، معرفت نفس، معرفت قلب، معرفت عقل و ... سروده است.      این مثنوى در هشت باب بوده که تنها دو باب آن موجود است و باقى آن یافت نشد. این دو باب، شامل بیش از هزار و ششصد...

شرح احوال و زندگانی کمال الدین فارسی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) »
   کمال الدین حسن بن على بن حسن فارسى، ریاضى‏دان، نورشناس و فیزیک‏دانِ بزرگ فارس در سده هفتم و اوایل سده هشتم هجرى قمرى بود.      قبل از شروع بحث، لازم است یادآور شویم که انتسابِ کمال الدین فارسى به نیریز بدان سبب است که برخى منابع وفات او را در نیریز دانسته ‏انداین مطلب صحیح است ؛ امّا اینکه آیا او اصلاً نیریزى بوده است یا نه، معلوم نیست.      تحقیقات و پژوهش هاى انجام شده، بیشتر درباره آثار و...

منهج التحریر(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 منهج التحریر: منظومه ‏اى عرفانى است به فارسى بر وزن مخزن‏ الاسرار نظامى در توحید حق تعالى.      این منظومه ناقص است و با وجودِ نسخ متعدد، نسخه کاملى از آن در دست نیست.   بسم الله الرحمن الرحیم   ربط هویات به هوى قدیم                        حمدبه هوئى است که بالذات هوست   هوى هو اللّه احدى هوى اوست                       هوى غنى صمد لم یلد   واحد لم یولد بى‏ضدّ و ندّ                                  هوى مجید احدى صمد   وحدت او...

رساله روحیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 رساله روحیه: آن را افاضه روحیه نیز خوانده‏ اند . این اثر، رساله ‏اى است عرفانى به نثر عربى در سه افاضه درباره عالم خلق و امر، حقیقت روح کلى، تعداد ارواح و مراتب نفس و قلب و عقل و ... .      قطب ‏الدین این رساله را به درخواست بعضى دوستان و برادران نگاشته و در آغاز آن گفته است:      «و بعد فهذا جواب ماسائل بعض الاخوان فى اللّه عن الفقیر الى اللّه محمّد المدعو بقطب‏ الدین الحسینى...

شرح احوال و زندگانی ام سلمه بیگم
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ام سلمه بیگم(ملقب به دعا) »
      ام ‏سلمه بیگم ملقب به دعا، دختر سید قطب‏ الدین محمد نیریزى و نوه دخترى شیخ على ‏نقى اصطهباناتى، از زنان بزرگ، دانشمند و اهل عرفان که در سده دوازدهم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      وى با توجه به مطالبى که در مقدّمه جامع الکلیات آورده، مى ‏بایست در سال 1143 ه . ق. در شیراز ولادت یافته باشد. امّ‏ سلمه در 1158 ه . ق. نزد پدرش به فراگیرى علوم و معارف دینى و عرفانى پرداخت...

شرح احوال و زندگانی حکیم محمد کاظم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » حکیم محمد کاظم نیریزی »
      حکیم محمدکاظم از پزشکان و دانشمندان نیریز در سده سیزدهم هجرى قمرى است.      با توجه به نسبت «شیرازى» که برخى به او داده ‏اند و اطلاعاتى که استاد اقبال آشتیانى درباره او به دست داده  و نیز گفته‏ هاى فرصت‏ الدوله درباره نوه ‏اش محمدعلى ، دانسته مى‏شود که این خاندان در شیراز اقامت داشته ‏اند.      استاد عباس اقبال در معرفى نسخه‏اى خطى از قانون ابن‏ سینا او را «محمدکاظم الحسینى المتطبب الشیرازى» خوانده و اطلاعات مفیدى...

آثار منسوب و مجعول میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
      همچنان که اشاره شد، آثار منسوب و مجعول بسیارى به نام میرزااحمد پدید آمد. از آنجا که تنها آثار معدودى مورد نقد و بررسى قرار گرفته و منسوب و مجعول بودن آنها دانسته شده، در اینجا فقط همان تعداد آثار نقد شده را که انتساب و جعلى بودن آنها قطعى است معرفى مى‏ کنیم. 1ـ قرآن: وزیرى، به خط نسخ کتابت خفى متوسط، به تاریخ 1094 ه . ق. با رقم و تاریخ:      «قد تشرفت بتحریر هذا القرآن...

شرح احوال و زندگانى ابواسحاق نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابواسحاق نیریزی(محمد بن عبدالله) »
      ابواسحاق محمد فرزندِ عبداللّه شبانکاره‏اى نیریزى، عالم، حکیم و قاضى فارس در سده 9 ه . ق. بود.      از شرح احوال و زندگانى او چیزى دانسته نیست. مرحوم استاد دانش پژوه در مقاله ‏اى تحت عنوانِ «آثار عماد الدین محمود شیرازى» که در مجموعه مقالاتِ نخستین کنگره تحقیقات ایرانى به چاپ رسیده، از او یاد کرده و گفته است: «در صفحه عنوان الاوسط الکبیر فارابى نسخه شماره 1583  کتابخانه ملک مورخ 1020 از ابواسحاق محمد بن عبداللّه نیریزى...